Eit utval i utvikling

På Norsk Psykologforening sitt førre landsmøte blei det lagt fram eit forslag om at foreininga sitt sentrale løns- og arbeidsmarknadsutval (LAU) skulle leggjast ned. Dette fekk lita støtte blant delegatane. I staden blei LAU gjort meir ope og nominasjons- og valprosessane meir demokratiserte. I denne landsmøteperioden har utvalet stort sett bestått av valde representantar, ein frå kvar av dei ulike tariffområda, dessutan ein ekstra representant frå helseføretaka. Dei følgjande områda er representerte: NAVO-helse, Kommunenes sentralforbund (KS), staten, privatpraksis, Handels- og sevicenæringens hovedorganisasjon (HSH) og Oslo kommune. Leiar av utvalet er visepresident i Psykologforeningen, Rune Frøyland. I tillegg stiller sentralstyret med ein representant, og dei tilsette i forhandlingsavdelinga er med på møta, men er ikkje ein del av LAU.

Spanande felt

Tidsskriftet møtte den eine representanten frå NAVO-helse, Arne Holen, og spurte han kva ein får vera med på som LAU-representant.

– Som lokal tillitsvald har ein jo i utgangspunktet mykje å gjera med løns- og arbeidsspørsmål. Det å vera med i LAU gjev større innsikt og høve til å ha eit ord med i laget om korleis Psykologforeningen skal forvalta interessene sine innanfor feltet. Før i tida, då alle sjukehustilsette var tilsette i fylkeskommunane og høyrte til tariffområdet KS, sat i praksis Yngve Hågensen på Youngstorget og drog seg i skjegget medan han fremja krav og kom opp med forhandlingsresultat. Til dømes fekk vi i løpet av 2000 og 2001 – dei to siste åra KS forhandla – to nye feriedagar som blei den femte ferieveka, utan nokon gong å ha sett fram krav om det. Med den nye organiseringa forhandlar vi i helseføretaka tekstrettar, det vil seia ordlyden i dei enkelte avtalane, der Psykolgoforeningen er part åleine, fortel Holen.

– Arbeidet i LAU er både spanande, utfordrande og krevjande, så det er bare å seia frå dersom ein veit om ein god kandidat til å fylla eitt av verva, seier Holen, og nyttar samstundes høvet til å skryta av Psykologforeningen sitt grunnkurs for tillitsvalde.

– Det er betre enn det mange andre foreiningar kan by på.

Uvant demokratisk

Dei kan saktens trenga litt reklame i LAU, for den nye organiseringa har vist seg krevjande å gjennomføra. Meir enn to år etter landsmøtevedtaket har KS endå ikkje makta å skaffa verken hovudrepresentant eller vararepresentant til utvalet, og så vel Oslo kommune som dei privatpraktiserande manglar vara. I tillegg gjekk det heile 13 månader før utvalet hadde sitt første møte. Holen trur det skuldast at Psykologforeningen ikkje er vand med ein slik modell, der ein vel folk nedanfrå og opp.

– Det er veldig viktig at vi har fått til ein open rekrutteringsprosess, men ei evaluering kan openbart trengast, seier Arne Holen. Og evaluering blir det i ei eller anna form, på landsmøtet 21.–23. november 2007.

Eit paradoks

– Ein ting vi har diskutert mykje, er korleis tilhøvet mellom LAU og forhandlingsavdelinga skal vera. Eg synest vi burde vore tyngre inne i avgjerdsprosessen i dei ulike forhandlingane, seier Arne Holen.

Men han er heilt klar over at dette sjølvsagt ikkje er enkelt. Detaljar frå forhandlingar let seg vanskeleg formidla over telefon eller e-post, og dette er heller ikkje trygt nok. Men ei mellomløysing kan vera at utvalet har kortare møter og heller møtest oftare. I det siste har det gått om lag seks veker mellom kvar samling.

– I dei ulike områda går forhandlingar føre seg året igjennom. Psykologforeningen bør bruka meir ressursar på samarbeidet mellom forhandlingsavdelinga, LAU og tillitsvalde. Eg opplever ofte at psykologar er misnøgde med materielle omstende som løn og høva til vidareutdanning. Då er det eit paradoks at det ikkje blir satsa meir på dette. LAU bør bli meir politisert tariffmessig og fatta fleire styrande vedtak for forhandlingar og resultat, seier Arne Holen.

Ifølgje representanten er dei ein fare for at LAU bare blir eit «sandpåstrøingsorgan».

– Det er viktig at vi ikkje bare blir ei «til orientering»-postkasse for forhandlingsavdelinga, åtvarar han.